Bankacılık manipülasyonunda büyük para kaybeden Saray’a yakın Ahlatçı Menkul Değerler’e ilişkin Ahlatçı Doğalgaz’ın halka arzı da sorgulanıyor.
Cumhuriyet’ten Miyase İlknur’un haberine nazaran son bir yılda borsaya 1.5 milyon yeni yatırımcı geldi. Bu yatırımcıları borsaya çeken en değerli etkenlerden biri halka arzlar ve halka arzlardaki yüksek getiriler. Lakin yapılan büyük halka arzlara talep açılması tıpkı vakitte borsada likidite sıkışıklığına neden oluyor.
Geçtiğimiz hafta Sermaye Piyasası Heyeti (SPK) halka arzlarda ferdi ve kurumsal yatırımcıların tespitine yönelik bir prensip kararı açıkladı.
Halka arzlarda küçük yatırımcının taleplerinin karşılanmasını öngören bu karar olumlu fakat yetersiz bulundu.
YETMEZ LAKİN EVET
Bireysel yatırımcılar açısından dağıtıma bakıldığında, dağıtım eşit olduğunda, kişisel büyük yatırımcılar mağdur olurken dağıtım yalnızca oransal olduğunda da ferdi küçük yatırımcılar mağduriyet yaşamaktaydı.
Oysa halka arzda hem oransal hem de eşit dağıtımın karma biçimde uygulanması halinde ferdî dağıtıma bir istikrar getirilmiş olacak. Ayrıyeten küçük ve büyük ferdî yatırımcılar ortasında adil bir dağıtım kelam konusu olacaktı.
Küçük yatırımcının mağduriyeti bununla hudutlu değil. Kişisel yatırımcıların halka arz müracaatlarında talep fiyatları bloke altına alınırken kurumsal yatırımcılara bu türlü bir blokaj olmadığı için bırakın sahip olduğu parayı halka arz büyüklüğünden bile fazla talep göndermesine müsaade veriliyor.
Halka arzlardaki fiyat yükselişine bakıldığında tavan giden fiyatlar ile inisiyatif kullanan kurumsal yatırımcılar çok yüksek çıkar elde ediyor.
Bu durum bir küme kurumsal yatırımcının sebepsiz zenginleşmesine neden olurken aracı kurumların bu keyfi hisse dağıtımının karşılığında ayrıyeten bir yarar sağlayıp sağlamadıkları sorgulanıyor.
AHLATÇI’YA CAN SUYU
Eylül ayında bankacılık paylarında manipülasyon sonrası Ahlatçı Menkul Değerler’in büyük ziyana uğradığı piyasalarda konuşulmuştu. Saray’a yakın olan Ahlatçı Menkul’ün ziyanlarını karşılamak için olsa gerek Ahlatçı Doğalgaz şirketinin halka arzı jet süratiyle onaylandı.
Ahlatçı Doğalgaz’ın halka arz fiyatı piyasada kıymetli bulununca yatırımcı ilgi göstermedi. Fakat gariplik burada değil. Halka arzdan 10 gün sonra Ahlatçı Doğalgaz’da bu kere de piyasanın çok sevdiği bedelsiz sermaye artırımı SPK tarafından onaylandı.
Böylece payın fiyatı 100 liraya yükselmiş oldu. Bu bedelsiz pay onayı ile yatırımcılar Ahlatçı Doğalgaz paylarını yüzde 40 daha değerliye satarak talep görmeyen halka arzı kârlı bir formda tamamlamış oldu.
Bedelsiz açıklamasından sonra yüksek fiyattan satış yapan kişi ve kurumları SPK inceler mi bilinmez fakat bu işten büyük çıkar elde edildiği konuşuluyor. Ahlatçı tertibin gerisinde geçtiğimiz aylarda tutuklanan damat ile Maslak merkezli şirketin gayrı resmi sahibi olan ve mahkeme tutanaklarına geçen matruşka şirketlerin mucidi kişinin olduğu söyleniyor.
MERAK UYANDIRAN ARTIŞ
Yakın vakitte halka arzı gerçekleşen Söke Un’un halka arzında da birtakım tuhaflıklar yaşandı. 2022 yılı başında tamamı 180 milyon TL’ye Ulusoy Un tarafından alınan Söke Un’un yüzde 20’si 581 milyon TL üzere bir değerleme ile halka arz edildi. Borsa etrafları Söke Un’da bir yılda gerçekleşen paha artışını merak ediyor. Bir yılda Söke Un’da ne oldu da tamamı 180 milyon üzere bir pahadan yalnızca yüzde 20’si 581 milyon TL üzere bir kıymete ulaştı?
Halka arz değerlemesindeki arz öncesi bu tuhaf yükseliş halka arz sonrasında da devam etti. Şirket kıymeti halka arz sonrasında 7.5 milyar TL’ye yükseldi. Bir yıl evvel tamamı 180 milyon TL’ye alınabilen Söke Un şu an 7.5 milyar TL paha üzerinden alınabilecek.
DAĞITIMDA ADALETSİZLİK
Dağıtımdaki adaletsiz sistem yüzünden arz-talep istikrarı bozuluyor.
Küçük ve kurumsal yatırımcıdan almak isteyene dağıtımda pay verilmeyerek piyasadan alıma yönlendiriliyor.
Böylece piyasada alım tarafında yüklü talep oluşturalarak fiyat yükseltiliyor.
Şirketi portföyünde isteyen yatırımcı hisseyi halk arz fiyatından değil en az yüzde 100 üstteki fiyattan almak zorunda kalıyor.
