EBRU USTA/BLOOMBERG HT PARA PİYASALARI MÜDÜRÜ
Bankaların 2022 yılı kârı tüm vakitlerin en yüksek düzeyine yükseldi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) datalarına nazaran, kesimde faaliyet gösteren bankaların toplam net kârı 2022 yılının tamamında yüzde 366 artışla 433,5 milyar TL’ye yükseldi.
Net kâr meblağı 2021 yılının tamamında 58,5 milyar TL, iken 2022 yılında 92,9 milyar TL düzeyindeydi.
TCMB’nin 2022 yılında yaptığı faiz indirimleriyle birlikte kesimde borçlanma maliyetlerinin gerilemesi, kredi-mevduat makasındaki düzgünleşme ve artan enflasyonun tesiriyle bankaların elinde bulunan TÜFE’ye endeksli tahvillerden elde ettikleri gelirlerin artmasıyla birlikte 2022 yılında kâr fiyatlarında süratli bir yükseliş görüldü.
2022 yılına yüzde 14 siyaset faiziyle başlanırken faiz oranı yıl içerisinde gerçekleşen indirimlerle yüzde 9’a kadar geriledi.
Toplam 500 baz puana ulaşan siyaset faizi indiriminin akabinde bankaların maliyetleri geriledi. Kur muhafazalı mevduat eserinin mevduat tarafında sağladığı avantajların da tesiriyle kredi-mevduat makasındaki genişleme, bankaların karlılık ve faal kalitesi rasyolarında düzgünleşme yarattı.
2021 sonunda yıllık yüzde 36,1 olan enflasyon, 2022 yılına yıllık bazda yüzde 48,7 ile başlamış ve yıl içerisinde Ekim ayında yüzde 85,5 ile zirve düzeye ulaşmıştı.
Enflasyonist baskılar yıl içerisinde devam ederken 2022 yıl sonunda manşet TÜFE baz tesiriyle yüzde 64,3’e geriledi. 2022 yılının genelinde yükselen enflasyonla, bankaların sahip olduğu TÜFE’ye endeksli tahvillerden elde ettikleri gelirlerdeki artış, son yılda kar artışına katkı sağlayan en değerli kalem oldu.
2022 yılının net kâr toplamının segment bazında dağılımında, yerli özel bankalar yüzde 43,9 hisseyle toplamdan en yüksek hissesi aldı. Yerli özel bankaları, yüzde 25,7 hisseyle yabancı mevduat bankaları, yüzde 18,4 hisseyle kamu bankaları izledi.
Toplam kârdan en düşük hissesi alan banka segmentleri yüzde 6,8 hisseyle iştirak ve yüzde 5 hisseyle kalkınma-yatırım bankaları oldu.
Kârdaki artışla bankaların 2022 yılı özkaynak kârlılığı da 2021 yıl sonundaki yüzde 15,5 düzeyinden 2022 yıl sonunda yüzde 49,9’a yükseldi lakin rasyo, yüzde 64,3’lük yıl sonu enflasyonunun altında kaldı.
2022 yıl sonunda bölümün etkin büyüklüğü 2021 yıl sonuna nazaran 5,13 trilyon TL artarak 14,344 trilyon TL’ye yükseldi. En büyük etkin kalemi olan krediler 2022 sonunda 7,58 trilyon TL, menkul pahalar 2,37 trilyon TL oldu.
Bankaların kaynakları içinde en büyük fon kaynağı durumunda olan mevduat 2022 sonunda; 2021 yılsonuna nazaran yüzde 67,1 artışla 8,86 trilyon TL oldu. 2022 yıl sonunda kredilerin takibe dönüşüm oranı yüzde 2,10 düzeyinde gerçekleşti. Bu oran 2021 yıl sonunda yüzde 3,15 düzeyindeydi.
